KHÔ MẮT: NGUYÊN NHÂN VÀ HƯỚNG ĐIỀU TRỊ
KHÔ MẮT LÀ GÌ?
Khô mắt là một tình trạng phổ biến ảnh hưởng đến hàng triệu người trên toàn thế giới. Nó xảy ra khi nước mắt không đủ hoặc không đủ chất lượng để giữ ẩm cho mắt. Điều này có thể gây ra cảm giác khó chịu, ảnh hưởng đến thị lực và chất lượng cuộc sống. Hướng dẫn DEWS II (Dry Eye Workshop II) được xuất bản vào năm 2017, cung cấp một cách tiếp cận toàn diện và có hệ thống để chẩn đoán và điều trị khô mắt.
NGUYÊN NHÂN VÀ PHÂN LOẠI
Khô mắt được chia thành hai loại chính:
1. Khô mắt do thiếu nước mắt: Xảy ra khi tuyến lệ không sản xuất đủ nước mắt để giữ ẩm cho mắt.
2. Khô mắt do bay hơi: Xảy ra khi nước mắt bốc hơi quá nhanh do các vấn đề với lớp Lipid của màng phim nước mắt.
TRIỆU CHỨNG
– Cảm giác khô, nóng, ngứa, hoặc rát trong mắt.
– Cảm giác có dị vật trong mắt.
– Nhạy cảm với ánh sáng.
– Mắt đỏ.
– Mờ mắt hoặc mệt mỏi mắt.
CHUẨN ĐOÁN KHÔ MẮT THEO DEW II
DEWS II khuyến nghị một quy trình chẩn đoán toàn diện bao gồm:
1. Khảo sát triệu chứng: Sử dụng các công cụ như Ocular Surface Disease Index (OSDI) hoặc Dry Eye Questionnaire (DEQ-5).
2. Đánh giá lượng nước mắt: Thử nghiệm Schirmer hoặc kiểm tra độ bốc hơi của nước mắt (tear break-up time – TBUT).
3. Kiểm tra bề mặt mắt: Sử dụng thuốc nhuộm fluorescein, lissamine green, hoặc rose bengal để kiểm tra tổn thương trên bề mặt mắt.
4. Đánh giá tuyến meibomian: Kiểm tra tuyến dầu của mắt để đánh giá chức năng và phát hiện tắc nghẽn.
ĐIỀU TRỊ KHÔ MẮT THEO HƯỚNG DẪN CỦA DEW II
DEWS II khuyến nghị một cách tiếp cận đa tầng trong điều trị từ các biện pháp đơn giản đến các biện pháp phức tạp hơn:
1. Biện Pháp Không Dùng Thuốc:
– Điều chỉnh môi trường: Tránh gió, khói, và không khí khô. Sử dụng máy tạo độ ẩm trong phòng.
– Chớp mắt thường xuyên: Đặc biệt khi làm việc với màn hình máy tính.
– Chăm sóc mí mắt: Vệ sinh mí mắt hàng ngày để loại bỏ chất bã nhờn và vi khuẩn như gạc vệ sinh bờ mi Ocuvane, Lasami, Blefavis hay chườm ấm mắt Gocozy, Ocuvane Warm,…
2. Biện Pháp Dùng Thuốc:
– Nước mắt nhân tạo: Sử dụng thường xuyên để giữ ẩm cho mắt như Vismed, Clinitas, Sanlein, Hye, Cystane Ultra, Refresh tear…
– Thuốc nhỏ mắt có chất chống viêm: Như cyclosporine A (Restasis)
– Kháng sinh uống: Như doxycycline hoặc minocycline cho những trường hợp viêm nhiễm liên quan đến tuyến meibomian.
3. Các Biện Pháp Phức Tạp Hơn:
– Điểm lệ: Sử dụng các cắm nhỏ bằng silicon để ngăn nước mắt thoát ra.
– Điều trị nhiệt: Sử dụng công nghệ như LipiFlow để làm tan chất bã nhờn trong tuyến meibomian.
– Phẫu thuật: Trong các trường hợp nghiêm trọng, có thể cần phẫu thuật để điều chỉnh các vấn đề cơ học gây khô mắt.
KẾT LUẬN
Khô mắt là một tình trạng phức tạp và có thể gây nhiều khó chịu cho người bệnh. Tuy nhiên, với hướng dẫn DEWS II, các bác sĩ có thể chẩn đoán và điều trị khô mắt một cách hiệu quả hơn. Bằng cách áp dụng các biện pháp điều trị phù hợp từ đơn giản đến phức tạp, người bệnh có thể cải thiện chất lượng cuộc sống và giảm thiểu các triệu chứng khó chịu.
